İBS (İrritabl bağırsak sendromu) nedir?
İrritabl bağırsak sendromu (İBS) herhangi bir neden olmaksızın karın ağısı, gaz, geğirti, şişkinlik ve ishal veya kabızlık gibi bağırsak alışkanlıklarında değişiklik ile karakterize konik ve tekrarlayıcı bir hastalıktır.
En sık görülen gastrointestinal hastalıklardan biri olup gastroenteroloji poliklinik başvurularında ilk sırada yer almaktadır.
İBS (İrritabl bağırsak sendromu) neden olur ve nasıl tanı konur?
İki asırdır tanımlanmış bir hastalık olmasına rağmen etiyoloji hale bilinmemekler beraber günümüzde psikolojik, genetik, çevresel ve psikososyal faktörlerin beraber sebep olduğu bir hastalıktır.
Tanı konmasında herhangi kesin bir tetkik veya yöntem olmayıp tipik sendromların varlığına göre organik nedenler ekarte edilerek hastalara tanı konur.
İBS (İrritabl bağırsak sendromu) tedavisi ve beslenme
Kesin bir tedavisi bulunmamakla beraber hastanın hekimi ve diyetisyeni ile detaylı bir anamnez gerekmektedir.
Faktörler kişiye özel olduğundan birey ve diyetisyeni ortak çalışmayla hangi besinlerden sonra rahatsızlık duyduğunu bulmalı ve kişiye özel beslenme programı planlanmalıdır.
Genel olarak süt, pişmemiş meyve ve sebzeler, gaz yapıcı yiyecek ve içecekler, alkol, kafein ve acılı baharatlar tüketilmemelidir.
İBS (İrritabl bağırsak sendromu) ve FODMAP diyeti
Günümüzde tedavisinden sık kullanılan diyet modeli FODMAP diyettir.
Yüksek FODMAP içeriğine sahip gıdaların başlangıçta 4-8 hafta süreyle tamamen çıkarılmasıyla uygulanır. İkinci aşamada ise 6-12 hafta süresince yüksek FODMAP’li besinler az miktarda beslenmeye tekrar dahil edilir.
| Gıda | Yüksek FODMAP | Düşük FODMAP |
| Sebzeler | Enginar, karnabahar, sarımsak, bezelye, mantar, soğan, pırasa | Patlıcan, taze fasülye, havuç domates, salatalık, kabak, patates, marul |
| Meyveler | Elma, kiraz, kuru meyveler, armut, şeftali, erik, karpuz | Üzüm, kivi, mandalina, portakal, çilek, ananaz |
| Süt ürünleri | İnek sütü, süt tozu, dondurma, yoğurt | Badem sütü, sert peynirler, laktozsuz süt |
| Protein | Baklagiller, marine ve işlenmiş etle | Yumurta, marine edilmemiş et, kümes ve deniz hayvanları |
| Şekerler Tatlandırıcılar | Mısır şurubu, bal | Akçağaç şurubu, stevia |
| Kuruyemişler Tohumlar | Kaju, antep fıstığı | Yer fıstığı, kabak çekirdeği, ceviz, fındık |
